Çobanlar Profesör Oldu

Orta Çağ boyunca Balkanlar ve Orta Avrupa iki gücün arasındaydı. Ya Avrupalı devletlerin, yahut da Osmanlı'nın hakimiyetine gireceklerdi. Avrupalılar ele geçirdikleri yerlerde, ne kendilerinden başka mezhebe ne de halkların dillerini muhafazaya hayat hakkı tanıyorlardı. Almanlar doksan sene hakim oldukları Çekistan'da (Çekoslovakya) şehirlerde ve büyücek meskün alanlarda Çekçe bilen bir kişi bırakmamışlardı. 1918 yılında Almanlar Çekistan'dan çekilmek mecburiyetinde kalınca, Çek hükümeti dağlardan çobanları getirtip, Prag Üniversitesi'nde Çek dili profesörü yaparak, tekrar Çekçe'yi ihya etmek zorunda kaldı. Almanlar Çekistan'da doksan yıl kaldıkları için dağlardaki çobanlara ulaşamadılar; eğer Osmanlı'nın Sırbistan'da kaldığı gibi, dört yüzyıl Çekistan'da kalsalardı, Almanlar dağlarda da bir tane çoban bırakmazdı. Bugün de Çek dilinin ve Çek milletinin yerinde yeller eserdi. Halbuki Osmanlı hiç kimsenin dinine ve diline dokunmadı.